Το παιχνίδι της πρόβλεψης

Ο καθηγητής Bruce Bueno de Mesquita θεωρείται σήμερα ως ένας από τους σημαντικότερους ειδικούς στο πολύπλευρα χρηστικό και πολύ δημοφιλές πεδίο της θεωρίας των παιγνίων και των προβλέψεων. Ευφυές, προκλητικό και αποτελεσματικό, σε βαθμό που προκαλεί σοκ, Το παιχνίδι της πρόβλεψης θα αλλάξει τον τρόπο που βλέπετε τον κόσμο, κανονίζετε το μέλλον και παίρνετε τις αποφάσεις. Η ζωή είναι παιχνίδι και, αν θα κερδίσεις ή θα χάσεις, εξαρτάται από το "πώς θα παίξεις". Οι επιτυχημένες -αποδεδειγμένα μέχρι και 90%- προβλέψεις του, ενδιαφέρουν τους πάντες και τα πάντα: Κρατικούς λειτουργούς της εθνικής στρατηγικής των κρατών, επιχειρηματίες, πολιτικούς, χρηματοοικονομικούς οργανισμούς, οικονομολόγους, μαθηματικούς και διεθνολόγους στον ακαδημαϊκό χώρο, τραπεζίτες, δικηγόρους και τους πελάτες τους, επενδυτές όλων των ειδών και κάθε άνθρωπο που χαράζει την προσωπική του στρατηγική. Η θεωρία παιγνίων είναι επιστήμη και όχι τέχνη και αποτελεί ένα ισχυρό εργαλείο για όσους ενδιαφέρονται να κάνουν σωστές προβλέψεις και να πάρουν επιτυχημένες αποφάσεις. Μέσα από τις εφαρμογές της οδηγούμαστε σε λύσεις των προβλημάτων με λογική και αποδεικτικά στοιχεία και όχι σε παρορμητικά συμπεράσματα που εδράζονται σε διαισθητικές εκτιμήσεις, συναισθηματισμό, προσωπικές γνώμες, απλή γραμμική συλλογιστική, πολιτικές προτιμήσεις και ιδεολογία. Το επιχείρημα του βιβλίου είναι αρκετά απλό: Η ανθρώπινη φύση είναι ιδιοτελής και οι άνθρωποι επιδιώκουν ψυχρά την εκπλήρωση των συμφερόντων τους. Ιεραρχούν τους στόχους τους με κριτήρια καθαρά υποκειμενικά (και όχι αντικειμενικά) και προσπαθούν να τους πετύχουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Οι άνθρωποι σκέφτονται στρατηγικά, δηλαδή λαμβάνουν υπόψη τους τις αντιδράσεις των άλλων ανθρώπων στα σχέδιά τους. Η έκβαση ενός ζητήματος στο οποίο εμπλέκονται πολλοί άνθρωποι είναι συνάρτηση των επιθυμιών του καθενός, της ισχύος του, και του πόσο σημαντικό θεωρεί το ζήτημα ο καθένας τους. Ο αναγνώστης θα βρει μια τεράστια γκάμα παραδειγμάτων που φωτίζουν τη μέθοδο του συγγραφέα. Κάθε είδους επιχειρησιακές αποφάσεις, χρηματοοικονομικές κρίσεις, συγχωνεύσεις επιχειρήσεων και εξαγορές, επιχειρηματικές απάτες και πρόβλεψή τους, δολοπλοκίες διοικητικών συμβουλίων, μεθόδευση αποτελεσμάτων εκλογών, δικαστικές υποθέσεις, κρίσεις μεταξύ κρατών, αποφυγή πολέμων, περιφερειακές διενέξεις, κυβερνητικές και κάθε άλλου είδους πολιτικές αποφάσεις, διπλωματικές και κάθε άλλου είδους διαπραγματεύσεις ή ακόμη και τη διαχείριση της καθημερινής ζωής, όπως η αγορά ενός φθηνότερου αυτοκινήτου. Αναρίθμητοι στηρίζονται στα "παίγνια" του de Mesquita, πριν πάρουν αποφάσεις για μια επιτυχή στρατηγική. Μεταξύ άλλων, οι υπηρεσίες των ΗΠΑ για σημαντικές αποφάσεις της αμερικανικής εθνικής στρατηγικής, πολιτικοί ηγέτες για να χαράξουν την πολιτική τους στρατηγική, πολιτικά κόμματα, χιλιάδες επιχειρήσεις για να διαμορφώσουν μια επιτυχή επιχειρησιακή στρατηγική, τράπεζες και χρηματοοικονομικοί οργανισμοί για να προβλέψουν και για να αποφασίσουν σύμφωνα με τα συμφέροντά τους. Επίσης, "Το παιχνίδι της πρόβλεψης" είναι πολύ δημοφιλές σε πολλούς ακαδημαϊκούς πανεπιστημίων πολλών χωρών, κυρίως οικονομολόγων όλων των κλάδων, πολιτικών επιστημόνων, μαθηματικών, σχολών των ενόπλων δυνάμεων και διεθνολόγων. Τέλος, στην εισαγωγή ειδικά για την ελληνική έκδοση του βιβλίου, ο συγγραφέας συνδέει την ανάλυσή του με την ελληνική και ευρωπαϊκή χρηματοοικονομική κρίση και αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο να ενασχοληθεί με αυτή εκτενέστερα. Η ελληνική κρίση, υποστηρίζει ο Mesquita, είναι πρωτίστως πολιτική: "Η θεραπεία είναι τελείως διαφορετική, αν το πρόβλημα είναι ως επί το πλείστον οικονομικό ή ως επί το πλείστον πολιτικό. Στην πρώτη περίπτωση απαιτούνται προϋπολογισμοί λιτότητας και εξωτερική βοήθεια, ενώ στη δεύτερη μάλλον πρέπει να εκδιωχθούν οι απατεώνες. Παρότι δεν μπορούμε να γνωρίζουμε, μπορούμε να εκτιμήσουμε την πιθανότητα του να οφείλονται τα προβλήματα του χρέους της Ελλάδας σε πολιτικά ή οικονομικά αίτια.... Καθώς όλοι οι δρώντες που διαμορφώνουν πολιτικές κατά τη διάρκεια χρεωστικών κρίσεων φροντίζουν για τα δικά τους συμφέροντα -και όχι για Λιγότερα