Ο σημαιοφόρος του Οθέλλου χλεύασε σε μια σκηνή τον κόσμο μας: «Οι σπαθιές στο κορμί μας, κύριοί μου, πονάνε περισσότερο απ' τη χαμένη μας υπόληψη». Δίκαια συνηγορεί ο κυνικός εκείνος στρατιώτης της Αναγέννησης υπέρ του σώματος. Παρ' όλα ταύτα του διαφεύγει ότι κι ο ίδιος, συνήγορος όντας του σώματος, δεν κάνει άλλο παρά να αγορεύει, να επιχειρηματολογεί, να «λογοδοτεί». Κάθε λογοδοσία είναι μια απολογία. Απευθύνεται στην ιδιότροπη ανθρώπινη τάξη, χαρακτηριστικό της οποίας είναι ότι στηρίζεται ακριβώς στον λόγο τιμής, και στην κοινωνική υπόληψη. Οργανώνει τις ανθρώπινες κοινότητες. Ανάμεσα στο σώμα των ανθρώπων, που δεν υπάρχει χωρίς την γλώσσα η... Περισσότερα
Ο σημαιοφόρος του Οθέλλου χλεύασε σε μια σκηνή τον κόσμο μας: «Οι σπαθιές στο κορμί μας, κύριοί μου, πονάνε περισσότερο απ' τη χαμένη μας υπόληψη». Δίκαια συνηγορεί ο κυνικός εκείνος στρατιώτης της Αναγέννησης υπέρ του σώματος. Παρ' όλα ταύτα του διαφεύγει ότι κι ο ίδιος, συνήγορος όντας του σώματος, δεν κάνει άλλο παρά να αγορεύει, να επιχειρηματολογεί, να «λογοδοτεί». Κάθε λογοδοσία είναι μια απολογία. Απευθύνεται στην ιδιότροπη ανθρώπινη τάξη, χαρακτηριστικό της οποίας είναι ότι στηρίζεται ακριβώς στον λόγο τιμής, και στην κοινωνική υπόληψη. Οργανώνει τις ανθρώπινες κοινότητες. Ανάμεσα στο σώμα των ανθρώπων, που δεν υπάρχει χωρίς την γλώσσα η οποία το μιλάει, και την γλώσσα που δεν έχει νόημα αν δεν μιλήσει για το σώμα, φυτρώνει κάτι σαν διαρκής αναμέτρηση, κάτι σαν φαντασίωση και ταυτόχρονα σαν διάλογος, γεγονότα μιας θεωρίας που στοιχειοθετούν το σενάριο της υποκειμενικότητας. Η θεωρία κινδυνεύει στο ίδιο τουλάχιστον ποσοστό να έχει λάθος με έναν ψυχολογικό εμπειρικισμό που πιστεύει ότι δεν κάνει ποτέ λάθος - που δεν νοείται να κάνει λάθη με δεδομένη την άρτια νοημοσύνη του κομπιούτερ του και την άψογη μεθόδευση της έρευνάς του. Και όμως, η παραγωγική πρόταση κερδίζει από τα ενδεχόμενα λάθη της, προς όφελος της υποκειμενικότητας, ενώ δεν ξέρω πόσα κερδίζει απ' την οίησή του ο τροπαιούχος σήμερα ψυχολογικός εμπειρικισμός. Μεταμφίεση του ακαδημαϊκού ψυχολογισμού. Οπωσδήποτε αυτές οι αρχές διέπουν τις σελίδες της Λογοδοσίας. Η γη του Οιδίποδος έχει ομφαλό που βγάζει στο άπειρον, όπως τα όνειρα. Ο κοινός τόπος ανάμεσα στην Έφεσο του Ηράκλειτου, τη Βιέννη του Φρόυντ, τον Μέλανα Δρυμό του Χάϊντεγγερ και το Παρίσι του Λακάν είναι ο χρησμός των Δελφών. Που δεν λέγει, ούτε κρύβει, αλλά σημαίνει. Αυτή η ελληνική ουσιαστικά λειτουργία είναι η πρόκληση της ψυχαναλυτικής πρότασης - η πρόκληση στην ψυχαναλυτική πρόταση. Κι αν ο ψυχαναλυτής δεν είναι εκείνος που έχει την ετοιμότητα ώστε να "ακούει τον λόγο" ως σημαίνοντα λόγο, δεν αξίζει τίποτα. Λογοδοσία είναι η επιστροφή του λόγου, που ακούστηκε στη θέση του Άλλου, στο υποκείμενο που τον επρόφερε. Επιστροφή ενός μηνύματος που το βιβλίο επιδιώκει, εκεί που αξίζει, να είναι αναποδογυρισμένη, αν όχι και εριστική. Λιγότερα